فهرست کلی صفحه

مقدمه ۱۳

پرسش و پاسخ های فسخ معامله ۱۵

مبحث اول: نشست های قضایی در قالب پرسش و پاسخ ۱۷

مبحث دوم: نظریات مشورتی در قالب پرسش و پاسخ ۹۷

مبحث سوم: پرسش و پاسخ‌های دعوای فسخ معامله ۱۰۲

پرسش و پاسخ های ابطال معامله ۱۳۵

مبحث اول : نشست های قضایی در قالب پرسش و پاسخ ۱۳۷

مبحث دوم: نظریه های مشورتی در قالب پرسش و پاسخ ۱۸۰

مبحث سوم: مجموعه پرسش و پاسخ‌های دعوای ابطال معامله ۱۸۲

دعوای ابطال معامله در قوانین و مقررات قانونی ۲۰۷

از قانون مدنی ۲۰۹

از قانون اجرای احکام مدنی ۲۴۹

از قانون تجارت ۲۵۰

منابع و مآخذ ۲۵۷

فهرست جزئی صفحه

مقدمه ۱۳

پرسش و پاسخ های فسخ معامله ۱۵

مبحث اول: نشست های قضایی در قالب پرسش و پاسخ ۱۷

۱- حق فسخ مستند به خیار رؤیت و تخلف وصف ۱۷

۲- قابلیت اجرای خیارات نسبت به مبیع کلی در معین ۱۷

۳- صلاحیت دادگاه به دعوای فسخ و رسیدگی توأمان به دو دعوای مرتبط ۱۸

۴- فسخ معامله به جهت عدم تأدیه ۲۱

۵- نحوه اجرای حکم قطعی بر فسخ معامله ۲۳

۶- وضعیت مزایده املاک واقع در طرح شهرداری ۲۴

۷- اعاده وضع به حالت قبل از اجرای حکم ۲۵

۸- فروش ملک به سه نفر با سند عادی و تقاضای تنظیم سند ۲۷

۹- شکایت در خصوص معاملۀ ملک در تصرف شخص ثالث ۲۹

۱۰- اثر و ضمانت اجرای شرط در یک قرارداد بیع ۳۰

۱۱- احتساب میزان خسارت وارده به کارفرما به علت عدم انجام تعهد ۳۳

۱۲- عدم حضور خریدار در روز موعود جهت تنظیم سند رسمی انتقال مبیع ۳۴

۱۳- حق فسخ معامله از سوی بایع در صورت تصریح در قرارداد ۳۵

۱۴- شرط ضمن عقد برای فسخ عقد در زمان دلخواه با پرداخت مبلغ ۳۶

۱۵- فسخ معامله و الزام خریدار به خرید مجدد مورد معامله ۳۸

۱۶- شرط عدم فروش ملک تا پایان حیات فروشنده ۴۰

۱۷- مصداق فروش مال غیر در مورد فروش مجدد مبیع توسط فروشنده آن ۴۱

۱۸- فروش ملک در صورتی که به‌طور موقت به شخص واگذار شود ۴۲

۱۹- تصرف مازاد بر مبیع ۴۳

۲۰- موارد استحقاق بایع نسبت به ایام تصرفات مشتری پس از صدور حکم فسخ ۴۵

۲۱- استفاده از حق فسخ برای مالک به‌منزله ممانعت از حق نیست ۴۶

۲۲- خرید و فروش سلاح شکاری ۴۸

۲۳- شرط مساحت در ماده ۳۵۵ از قانون مدنی ۴۹

۲۴- زمان محاسبۀ اجرت‌المثل در صورت فسخ معامله ۵۰

۲۵- نحوه تصمیم‌گیری محاکم در خصوص عدم ایفای تعهد فروشنده در انتقال سند رسمی به نام خریدار در موعد مقرر ۵۱

۲۶- مسئولیت بایع در صورت تعذر تحویل مبیع ۵۳

۲۷- تحقق خیار فسخ برای بیع در صورت عدم پرداخت تمام یا قسمتی از ثمن مؤجل در موعد مقرر ۵۵

۲۸- تکلیف دادگاه در خصوص استرداد ثمن و مثمن در اعلام فسخ معامله ۵۶

۲۹- درخواست فسخ معامله و آثار آن ۵۷

۳۰- دعوای مطالبه ثمن پارکینگ در صورت تحویل آپارتمان بدون پارکینگ ۵۸

۳۱- تبعات مستحق للغیر بودن مبیع و ضمان درک ۶۰

۳۲- حکم معامله و محاسبه قیمت در صورت مستحق للغیر بودن مبیع ۶۲

۳۳- در آثار فسخ نسبت به حق غیر ۶۳

۳۴- ادعای عدم اسقاط غبن افحش پس از قطعی شدن معامله ۶۴

۳۵- پرداخت ثمن به‌وسیله چک و نحوه اعمال خیار فسخ ۶۶

۳۶- استفاده از خیار عیب در مورد ساختمان خراب شده در اثر زلزله ۶۷

۳۷- آثار حقوقی عدم تعیین آغاز مهلت خیار شرط در معامله ۶۹

۳۸- موارد غبن فاحش فروشنده ۷۱

۳۹- فسخ عقد صلح در صورت عدم اقدام متصالح در پرداخت دیون ۷۳

۴۰- نحوه رسیدگی به شکایت فسخ معامله در صورتی که در خیار شرط مدت تعیین نشده ۷۵

۴۱- فوت ذوالخیار در زمان خیار و انتقال حق خیار به ورثه ۷۶

۴۲- اثر وضع خیار شرط در فروش نامه و تخلف از آن در اسقاط کافه خیارات ۷۷

۴۳- تخلف از شروط ضمن عقد و نحوه احتساب خسارت وارده ۷۹

۴۴- دعوای فسخ قول‌نامه ۸۰

۴۵- ضمانت اجرای تخلف از شرط صفت قرارداد ۸۱

۴۶- نحوه تعیین ارش مبیع معیوب ۸۳

۴۷- چگونگی احقاق حق در خرید اتومبیل با کارت سوخت فاقد اعتبار ۸۴

۴۸- مال‌الصلح قرار دادن حقی که محقق نشده ۸۶

۴۹- امکان ترهین ملکی که سرقفلی آن متعلق به دیگری است ۸۸

۵۰- اختلاف در انتقال ملک تحت عنوان مَهر یا هبه ۸۹

۵۱- چگونگی اخذ به شفعه در صورت فروش ملک با چندین برابر قیمت ۹۱

۵۲- فروش سهام کلیه اعضا از سوی مدیرعامل با شرط فسخ یک‌ساله ۹۳

۵۳- فسخ معامله و آثار آن در مورد حق دلالی ۹۴

۵۴- اجرای حکم قطعی بر فسخ معامله ۹۴

۵۵- محاسبه نیم عشر دولتی ۹۵

۵۶- چگونگی اجرای حکم تخلیه عین مستأجره و انتزاع ید ثالث ۹۶

مبحث دوم: نظریات مشورتی در قالب پرسش و پاسخ ۹۷

۱- تکلیف دادگاه به صدور رأی در حدود خواسته ۹۷

۲- وجود خیار فسخ در مدت عمر فروشنده در عقد بیع ۹۸

۳- ملازمه دعوای فسخ معامله با اعلام آن به طرف مقابل ۹۸

۴- منظور از تلف، حدوث آن به‌وسیله عوامل طبیعی و زلزله است ۹۹

۵- هزینه دادرسی در دعاوی خلع‌ید و اموال غیرمنقول ۱۰۰

۶- چنانچه معامله اقاله یا فسخ شود و مورد قبول طرفین باشد داوری از بین می‌رود ۱۰۰

۷- وجود وجه‌التزام، برای عدم انجام تعهد و فسخ قول‌نامه و پرداخت آن ۱۰۱

مبحث سوم:پرسش و پاسخ‌های دعوای فسخ معامله ۱۰۲

۱- لزوم پایبندی طرفین به توافق قبلی در خصوص فسخ قرارداد ۱۰۲

۲- اثر شرط وجه‌التزام بستگی به قصد و اراده طرفین نیز دارد ۱۰۳

۳- ایجاد حق فسخ در صورت احراز شرط صفت در قرارداد و تخلف از آن در مورد معامله ۱۰۴

۴- شرط خرید موضوع معامله از خریدار به نرخ روز در صورت عدم ایفاء برخی تعهدات ۱۰۵

۵- شرط بطلان معامله در صورت عدم پرداخت ثمن ۱۰۵

۶- شرط پرداخت مبلغی توسط فسخ کننده، مصداق وجه‌التزام موضوع ماده ۲۳۰ قانون مدنی است ۱۰۶

۷- شرط مبنی بر این‌که تا تاریخ وصول چک پرداخت ثمن مورد معامله نزد خریدار امانت باشد ۱۰۷

۸- وضعیت شرط فاسخ در صورت اسقاط کافه خیارات در عقد ۱۰۷

۹- عدم لزوم اجبار مشروط علیه به انجام شرط، درصورتی‌که در قرارداد اثر تخلف ۱۰۸

۱۰- وضعیت حقوقی شرط پرداخت ماهانه مبلغی معین به فروشنده توسط خریدار ۱۰۹

۱۱- طولی بودن ضمانت اجراهای عدم انجام شرط فعل (تخلف از شرط فعل) ۱۱۰

۱۲- امکان ابطال معامله‌ای که توسط خریدار بر روی ملک صورت گرفته ۱۱۱

۱۳- وضعیت حقوقی شرط انفساخ یا فسخ معامله به علت عدم پرداخت مبالغ چک‌ها ۱۱۲

۱۴- امکان ابطال تبدیل تعهد در صورت حادث شدن شرط فاسخ ۱۱۳

۱۵- صحت شرط عدم فروش مورد معامله به‌غیراز طرف قرارداد و ایجاد حق فسخ در صورت تخلف ۱۱۴

۱۶- اقامه دعوای فروش مال غیر پس از تنفیذ معامله فضولی ۱۱۵

۱۷- صرف سکونت در ملک مسکونی، مانع اعمال خیار غبن نیست ۱۱۶

۱۸- امکان فسخ بدون مراجعه به دادگاه در خیار تخلف از شرط و لزوم احراز موضوع توسط دادگاه ۱۱۶

۱۹- تأثیر شرط اسقاط کافه خیارات ۱۱۷

۲۰- عدم استماع تقاضای توأمان فسخ و خسارت در خیار عیب ۱۱۷

۲۱- در خیار تبعض صفقه ملاک قیمت زمان معامله است ۱۱۸

۲۲- لزوم تعیین مدت در خیار شرط ۱۱۸

۲۳- شرط حق فسخ برای یکی از طرفین درصورتی‌که طرف دیگر معامله به تعهدات خود عمل ننماید ۱۱۹

۲۴- اثر عدم تعیین مدت برای خیار شرط ۱۱۹

۲۵- خیار شرط بدون تعیین مدت ۱۲۰

۲۶- بطلان بیع و بطلان خیار شرط در صورت عدم ذکر مدت ۱۲۰

۲۷- سقوط خیار غبن در صورت اسقاط کافه خیارات ضمن عقد ۱۲۱

۲۸- عدم استماع دعوای فسخ معامله به جهت غبن بعد از صدور حکم به انتقال سند رسمی مورد معامله ۱۲۱

۲۹- ایجاد خیار تبعض صفقه برای خریدار در صورت نقص کمی مبیع ۱۲۲

۳۰- امکان اعمال خیار تبعض صفقه در مورد خرید نانوایی همراه با امتیاز ۱۲۳

۳۱- مدت تعیین‌شده جهت تنظیم سند رسمی ممکن است ناظر به تمام قرارداد باشد ۱۲۴

۳۲- اطلاق تدلیس بر دروغی که به‌طور قاطع وصف موهومی را به کالا نسبت دهد ۱۲۵

۳۳- دادخواست فسخ معامله به استناد خیار شرط بعد از انتقال قطعی سند و گذشت مدت طولانی ۱۲۶

۳۴- وجود حق فسخ برای فروشنده به استناد ماده ۳۵۵ قانون مدنی ۱۲۷

۳۵- وجود حق فسخ برای فروشنده حتی پس از انتقال مبیع توسط خریدار ۱۲۸

۳۶- تحقق فسخ در عقود به اراده من له الخیار و اعلامی بودن حکم دادگاه ۱۲۹

۳۷- عدم استماع دعوای ابطال بیع شرط در صورت اعلام فسخ ورثه بایع پس از مدت طولانی ۱۳۱

۳۸- لزوم یا عدم لزوم اعلام فسخ به دادگاه در مواردی که در قرارداد حق فسخ ۱۳۲

۳۹- ابطال سند رسمی مالکیت در صورت فسخ معامله ۱۳۳

۴۰- امکان فسخ معامله به دلیل تخلف از وصف کاربری مسکونی مورد معامله ۱۳۳

۴۱- ایجاد خیار عیب در صورت در حریم جاده بودن مبیع با فرض عدم علم خریدار ۱۳۴

پرسش و پاسخ های ابطال معامله ۱۳۵

مبحث اول : نشست های قضایی در قالب پرسش و پاسخ ۱۳۷

۱- ابطال سند عادی به علت جعل ۱۳۷

۲- انتقال مالکیت در جریان دادرسی دعوای ابطال سند مالکیت ۱۳۹

۳- بطلان معامله در زمان جنون ادواری ۱۴۱

۴- ابطال معامله به ‌قصد فرار از دین و تضییع حق طلبکار ۱۴۲

۵- درخواست بطلان معامله به جهت شرط عدم انتقال تا زمان فوت ۱۴۴

۶- تکلیف (فسخ یا ابطال‌‌) معامله زمینی که به صورت موقت واگذار شده ۱۴۵

۷- مفهوم غرامات در صورت بطلان معامله ۱۴۶

۸- بطلان معامله به علت عدم رعایت شرایط چهارگانه معامله ۱۴۸

۹- خواسته تنفیذ یا ابطال قرارداد فروش ۱۴۹

۱۰- عدم قابلیت ابطال معاملات مشتری بر بیع به فرض تحقق فسخ عقد اول ۱۵۱

۱۱- بطلان معامله و تکلیف خسارات ناشی از تورم بر ثمن معامله ۱۵۳

۱۲- بطلان بیع به جهت مستحق للغیر درآمدن مبیع ۱۵۵

۱۳- درخواست ابطال معامله به جهت صوری بودن ۱۵۸

۱۴- ابطال سند مالکیت اعیانی به جهت از بین رفتن اعیانی به صورت فورس ماژور ۱۵۹

۱۵- تکلیف دعوای ابطال سند ملک موروثی منتقل شده به نام یکی از وراث ۱۶۱

۱۶- اثبات ادعای وراثت افراد دیگر و تقاضای ابطال تقسیم‌نامه ۱۶۳

۱۷- عدم قابلیت ابطال معامله پدر با فرزند صغیر بعد فوت پدر ۱۶۵

۱۸- ابطال سند مالکیت به دادخواست قیم به دلیل عدم رعایت غبطه صغیر از طرف ولی قهری ۱۶۶

۱۹- تنفیذ و رد معاملات فضولی قیم از طرف مولی‌علیه ۱۶۹

۲۰- قابلیت ابطال معاملات بدون رعایت غبطه صغار قیم توسط قیم بعدی ۱۷۱

۲۱- اعتبار اسناد رسمی مالکیت در مقابل ارائه اسناد عادی ۱۷۴

۲۲- تقسیم ماترک با وجود ورثه محجور و غایب غیر نافذ و قابل ابطال ۱۷۵

۲۳- بطلان معامله در صورت عدم احراز اهلیت توسط دادگاه ۱۷۸

مبحث دوم:نظریه های مشورتی در قالب پرسش و پاسخ ۱۸۰

۱- مالی بودن دعوای ابطال قرارداد فروش اقساطی املاک، ۱۸۰

۲- حکم به بطلان معامله با سه شرط وجود دین، صوری بودن معامله و قصد فرار از دین ۱۸۱

مبحث سوم:مجموعه پرسش و پاسخ‌های دعوای ابطال معامله ۱۸۲

۱- شرط مبنی بر اینکه تا تاریخ وصول چک پرداخت ثمن مورد معامله نزد خریدار امانت باشد ۱۸۲

۳- شرط پرداخت ثمن در صورت دریافت وجه از شخص دیگر ۱۸۲

۴- امکان ابطال معامله اموال مسروقه و طرح دادخواست استرداد ثمن ۱۸۳

۵- امکان اعمال خیار تبعیض صفقه در مورد خرید نانوایی همراه با امتیاز آن در فرضی که انتقال امتیاز غیرقانونی است ۱۸۴

۶- امکان الزام به شرط فعل منفی در یک قرارداد توسط مشروط له ۱۸۵

۷- امکان ابطال معامله‌ای که توسط خریدار بر روی ملک صورت گرفته در صورت حادث شدن شرط فاسخ ۱۸۶

۸- امکان ابطال سند رسمی انتقالی که پس از وقوع معامله با مبایعه‌نامه عادی تنظیم شده است ۱۸۷

۹- ابطال فروش و انتقال خط تلفن همراهی که قبلاً به نفع دولت ضبط گردیده است ۱۸۸

۱۰- در خیار تبعض صفقه ملاک قیمت زمان معامله است ۱۸۸

۱۱- اثر عدم تعیین مدت برای خیار شرط ۱۸۹

۱۲- خیار شرط بدون تعیین مدت ۱۸۹

۱۳- بطلان بیع کالای غیر موجود ۱۹۰

۱۴- بطلان بیع و بطلان خیار شرط در صورت عدم ذکر مدت ۱۹۰

۱۵- بطلان بیع به دلیل اشتباه در اوصاف اساسی مورد معامله ۱۹۱

۱۶- بطلان بیع در صورت مستحق للغیر درآمدن مبیع و امکان مطالبه خسارات در صورت جهل مشتری ۱۹۱

۱۷- عدم بطلان بیع ملکی که در طرح فضای سبز شهرداری است ۱۹۲

۱۸- عدم تنفیذ معامله فضولی و محاسبه خسارات ناشی از آن بر اساس نظر کارشناس ۱۹۲

۱۹- عدم نفوذ معامله محجور بدون اطلاع قیم نسبت به خریدار و نقل و انتقالات ایادی بعدی ۱۹۳

۲۰- عدم استماع دعوای ابطال بیع شرط در صورت اعلام فسخ ورثه بایع پس از مدت طولانی ۱۹۴

۲۱- دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی به همراه درخواست ابطال سند رسمی مالکیت که به نام دیگری صادر شده است ۱۹۵

۲۲- اثر سکوت مالک در تنفیذ معامله فضولی ۱۹۵

۲۳- لزوم تعین مدت در خیار شرط ۱۹۶

۲۴- مدت تعیین شده جهت تنظیم سند رسمی ممکن است ناظر به تمام قرارداد باشد و امکان کسریان به خیار شرط بدون مدت وجود داشته باشد ۱۹۷

۲۵- شمول حکم غرامت مندرج در مواد ۲۷۳ و ۳۹۱ قانون مدنی بر تفاوت قیمت سابق و فعلی مال ۱۹۸

۲۶- کفایت اقامه دعوای استرداد وجه در صورت مستحق للغیر بودن مبیع ۱۹۸

۲۷- مصداق شرط مجهولی که موجب جهل به عوضین و بطلان معامله می‌شود ۱۹۹

۲۸- لزوم طرح دعوای الزام به تنظیم سند رسمی، درصورتی‌که فروشنده اقدام به تنظیم سند رسمی نکند ۲۰۰

۲۹- لزوم تقدیم دادخواست در ابطال سند رسمی در خصوص مال مورد معامله فضولی ۲۰۱

۳۰- شرط بطلان معامله در صورت عدم پرداخت ثمن ۲۰۱

۳۱- شرط پرداخت مبلغی توسط فسخ‌کننده، مصداق وجه‌التزام موضوع ماده ۲۳۰ قانون مدنی است ۲۰۲

۳۲- وضعیت حقوقی شرط پرداخت ثمن در هر زمانی که طلب از شخص ثالث وصول شود ۲۰۳

۳۳- وضعیت حقوقی شرط امانت بودن خودرو تا تاریخ وصول چک بابت ثمن نزد خریدار ۲۰۳

۳۴- اعتبار قول‌نامه منوط به امضاء و تصدیق طرفین می‌باشد ۲۰۴

۳۵- صحت معامله درصورتی‌که تعیین ثمن به‌وسیله کارشناسی مقرر شده باشد ۲۰۵

۳۶- صحت معامله ملک فاقد کاربری مسکونی با شرط عدم مسئولیت فروشنده ۲۰۵

۳۷- چگونگی رفع تعارض مادتین ۲۱۲ و ۲۱۳ قانون مدنی در مورد وضعیت حقوقی معاملۀ محجورین ۲۰۶

دعوای ابطال معامله در قوانین و مقررات قانونی ۲۰۷

از قانون مدنی ۲۰۹

از قانون اجرای احکام مدنی ۲۴۹

از قانون تجارت ۲۵۰

منابع و مآخذ ۲۵۷