اقلام سبد خرید شما
اقلام سبد خرید شما

کتاب جرم جـعل و استفاده از سند مجعول

ارسال در سریع ترین زمان

ارسال رایگان(حتی یک کتاب)

گارانتی بازگشت کالا

پشتیبانی 7 روز هفته

این کتاب کاربردی و عملی بی نظیر تمامی اطلاعات مربوط به جرم جعل واستفاده ازسند مجعول از جمله  جعل واستفاده از سند مجعول و کلاهبرداری،درجه جرم جعل واستفاده از سند مجعول،ارکان جرم جعل و استفاده از سند مجعول،جعل واستفاده از سند مجعول چک،جعل واستفاده از سند مجعول لایحه،جعل و استفاده از سند مجعول مجازات،شکواییه جعل واستفاده از سند مجعول و حکم جعل واستفاده از سند مجعول را یکجا در اختیار ما قرار می دهد.

«جعل» در لغت به معنای دگرگون کردن، گردانیدن، وضع کردن، قرار دادن، آفریدن، منقلب نمودن، ساختن و ایجاد کردن به کار رفته است. در قانون تعریفی از جرم «جعل» ارائه نشده است، لیکن بعضی از اساتید و علمای حقوق در این زمینه تعاریفی ارائه داده‌اند که به ذکر بعضی از آن‌ها می‌پردازیم:

  1. جعل عبارت است از: «ساختن نوشته‌هایی برخلاف حقیقت یا امضایی نمودن شبیه امضای دیگری. ولی هر خلاف حقیقتی را نمی‌توان جعل شمرد.»
  2. جعل سند یا سندسازی عبارت است از: «ساختن نوشته به خلاف واقع با سوءنیت به نحوی که قابل اضرار به غیر باشد خواه به صورت تقلبات مادی از قبیل تغییر و تبدیل و یا تقلید از کلمات و ارقام و امضا به انحاء مختلف به طوری که موجب نمایش خلاف واقع شود، خواه به تقلب معنوی و تزویر از قبیل تغییر ماهیت در موضوع نوشته در حین تنظیم و یا تصدیق به الزام و اقراء و ابراء اشخاص ذی‌مدخل برخلاف و به نحو اغفال و یا مسکوت گذاشتن بعض از اظهارات و اعترافات و شرایط مؤثری که مورد قبول و توافق اشخاص ذی‌مدخل می‌باشد. در حین تنظیم سند و یا به هر نحو دیگری امر غیر واقعی را واقع نمود کردن.»[۲]
  3. جعل عبارت است از: «ساختن و تغییر دادن محیلانه یک نوشته به ضرر دیگری»

 

هرچند «جعل و استفاده از سند مجعول» دو جرم مستقل و مجزا از هم می‌باشند؛ لیکن به جهت رابطه مستقیم این دو جرم در مستندات قانونی و مرتکبین آن‌ها، هر دو جرم به صورت تطبیقی در این مبحث بررسی می‌شوند تا تفاوت و تشابه‌های این عناوین مجرمانه برخواننده آشکار گردد.

قانونگذار در مواد ۵۲۳ الی ۵۴۲ از قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) به جرم‌انگاری «جعل و استفاده از سند مجعول» که ما در ادامه ضمن تعریف هر دو عنوان مجرمانه به بررسی شرایط و ارکان تشکیل دهنده آن خواهیم پرداخت، پرداخته است.

 

 تعریف جرم جعل

«جعل» در لغت به معنای دگرگون کردن، گردانیدن، وضع کردن، قرار دادن، آفریدن، منقلب نمودن، ساختن و ایجاد کردن به کار رفته است. در قانون تعریفی از جرم «جعل» ارائه نشده است، لیکن بعضی از اساتید و علمای حقوق در این زمینه تعاریفی ارائه داده‌اند که به ذکر بعضی از آن‌ها می‌پردازیم:

  1. جعل عبارت است از: «ساختن نوشته‌هایی برخلاف حقیقت یا امضایی نمودن شبیه امضای دیگری. ولی هر خلاف حقیقتی را نمی‌توان جعل شمرد.»
  2. جعل سند یا سندسازی عبارت است از: «ساختن نوشته به خلاف واقع با سوءنیت به نحوی که قابل اضرار به غیر باشد خواه به صورت تقلبات مادی از قبیل تغییر و تبدیل و یا تقلید از کلمات و ارقام و امضا به انحاء مختلف به طوری که موجب نمایش خلاف واقع شود، خواه به تقلب معنوی و تزویر از قبیل تغییر ماهیت در موضوع نوشته در حین تنظیم و یا تصدیق به الزام و اقراء و ابراء اشخاص ذی‌مدخل برخلاف و به نحو اغفال و یا مسکوت گذاشتن بعض از اظهارات و اعترافات و شرایط مؤثری که مورد قبول و توافق اشخاص ذی‌مدخل می‌باشد. در حین تنظیم سند و یا به هر نحو دیگری امر غیر واقعی را واقع نمود کردن.»[۲]
  3. جعل عبارت است از: «ساختن و تغییر دادن محیلانه یک نوشته به ضرر دیگری»

بنابر تعاریف ارایه شده همانطوری که استاد معظم حقوق جناب آقای میر محمد صادقی اظهار فرمودند باید گفت که سند مجعول، سندی است که:«در ظاهر امر در مورد تنظیم کننده خود یا مفاد خود به خواننده دروغ می‌گوید»

به فرض مثال شخص (الف) اقدام به امضاء و صدور یک برگ چک از حساب آقای (ب) به صورت مجعولانه می‌کند ولی در ظاهر سند مجعول، تنظیم‌کننده خود را شخص (ب) یعنی صاحب حساب معرفی می کند لیکن در حقیقت این درست نبوده بلکه صادرکننده واقعی چک شخص (الف) می باشد.

 

 تعریف جرم استفاده از سند مجعول

  1. منظور از استفاده از سند مجعول یعنی ارائه یا استناد به سند مجعول و یا به کار انداختن سند مجعوله است به عبارتی به کار بردن عالمانه نوشته یا سند یا اشیاء دیگر مانند مهر، علامت، منگنه مجعول و… جرم را محقق می سازد و استفاده یا انتفاع مادی یا معنوی مرتکب لازم نیست.
  2. علم به مجعول بودن و به کار بردن سند یا اشیاء دیگر برای صدق عنوان مجرمانه استفاده از سند مجعول از شروط لازم و کافی است.
  3. ممکن است استفاده کننده از سند مجعول، شخصی غیر از جاعل باشد شخصی کارت ملی جعل می کند و شخص دیگر با علم به جعل بودن از آن استفاده می‌نماید، همچنین ممکن است استفاده‌کننده و جاعل یک شخص باشد. در هر حال جرم جعل و استفاده از سند مجعول دو جرم مستقل و مجزا و دو عمل کیفری مختلف می‌باشند؛ یعنی اگر کسی سندی را جعل کرده و از آن استفاده نماید، مرتکب دو جرم شده که به موجب قانون برای هریک مجازات مستقلی در نظر گرفته شده است.

ارکان تشکیل‌دهنده جرم جعل و استفاده از سند مجعول

 رکن قانونی جرم جعل و استفاده از سند مجعول

قانون‌گذار به جای ارائه تعریف جرم جعل، صرفاً به ارائه مصادیق آن در ماده ۵۲۲ ق.م.ا. اکتفا نموده است در این ماده می‌خوانیم که: «جعل و تزویر عبارتند از: ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تأخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر یا به کار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر این‌ها به قصد تقلب» مقنن در ادامه به بیان انواع مصادیق مجرمانه جعل و استفاده از سند مجعول در اسناد عادی و رسمی یا سایر اشیاء از مواد ۵۲۳ الی ۵۴۲ قانون مجازات اسلامی پرداخته است.

علاوه بر مواد فوق‌الذکر، این عناوین در بعضی از قوانین خاص، به شرح ذیل جرم‌انگاری شده‌اند:

  1. مواد ۱۰ الی ۱۲ از قانون رسیدگی  به تخلفات، جرایم و مجازات مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه.
  2. مواد ۱۵ و ۱۸ از قانون مجازات نیروهای مسلح.

 

شکوائیه جعل سند عادی

شاکی …………………. به نشانی ……………………………………………………………………………

مشتکی عنه ……………………. به نشانی ………………………………………………………………..

تاریخ وقوع جرم …………….. محل وقوع جرم ………………………………………………………

موضوع: جعل سند عادی

ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان ………………………….

موکل طی قراردادهای متعدد و احکام اعلامی و مکتوب از سوی مشتکی عنه که خود را به عنوان مدیرعامل و سرپرست مؤسسه آموزشی …. معرفی می‌کند به عنوان مدیر اجرایی انتخاب و طی قرارداد مورخ …… شرکت موکل قرارداد تفاهم و همکاری جهت اجرای دوره‌های کارشناسی منعقد نموده است با وجود شروع فعالیت‌های آموزشی و انجام خیلی از خدمات و تراکم هر روز فعالیت‌های آموزشی از سوی شرکت و پرسنل زیر مجموعه موکل متأسفانه در اواخر سال ۱۳۹۳ ایشان متوجه می‌شود که امضاء وی در بعضی از صورت‌مجلس‌های تنظیمی برای مؤسسه آموزش عالی …… برای دریافت رشته جدید در مقطع کارشناسی ارشد یا مقطع کارشناسی از جمله رشته‌های (بازرگانی و بازاریابی) جعل شده و این صورت‌مجلس‌های مجعول به دستور خانم ….. به وزارت علوم و تحقیقات فناوری ارسال گردیده که در حال حاضر نیز با صورت‌مجلس‌های مجعول رشته‌های مورد نیاز را به تصویب سازمان مذکور رسانده است و فعالیت‌های آموزشی مؤسسه در این رشته‌ها نیز آغاز شده است.

نظر به اینکه جعل امضاء موکل در صورت‌جلسات از سوی موسسه آموزش عالی ….. و به دستور سرپرست مؤسسه بوده همچنین از این اسناد مجعول برای اخذ رشته جدید استفاده شده است لذا از محضر دادگاه محترم تقاضای رسیدگی و جلب به دادرسی مشتکی عنهم مورد استدعاست.

با تشکر و سپاس فراوان

محصولات مرتبط

دسترسی به صفحات